Ultrazvučni pregledi u ginekologiji
Ultrazvučni pregled u ginekologiji je zlatni standard za ispitivanje promena na unutrašnjim reproduktivnim organima: materici , jajnicima, jajovodima i grliću materice. Takođe se primenjuje tokom trudnoće za praćenje razvoja fetusa.
Postoje dve načina izvođenja ultrazvuka u ginekologiji:
- transabdominalni (preko stomaka, izvodi se sa punom bešikom)
- transvaginalni (preko vagine, izvodi se sa praznom bešikom).
Transvaginalni ultrazvuk se koristi kod seksualno aktivnih žena za pregled jajnika i materice. Od vas će biti zatraženo da legnete na krevet na leđa sa savijenim kolenima i rastavljenim nogama, kao za ginekološki pregled. Lekar će zatim sondu sa gelom aplikovati u vaginu i na ekranu ultrazvuka može da prati sliku. Ova vrsta pregleda može biti malo neprijatna, ali nije bolna. Transvaginalni ultrazvučni pregled traje u proseku 10-20 minuta.
Transabdominalni ultrazvuk se obično izvodi kod žena koje nisu seksualno aktivne i u trudnoći, a zbog udaljenosti između sonde i organa od interesa, vizualizacija nije tako dobra kao u slučaju transvaginalnog ultrazvučnog pregleda osim u trudnoći.
U toku ultrazvučnog pregleda možemo da aktiviramo i opciju Doppler ultrazvuk, koji se koristi da pokaže brzinu i smer protoka krvi u određenim karličnim organima. Za razliku od standardnog ultrazvuka, neki zvučni talasi tokom dopler pregleda se čuju.
Kada se izvodi ultrazvučni pregled u ginekologiji?
Ultrazvučni pregled u ginekologiji predstavlja standardni pregled koji bi svaka zena trebala da uradi jednom godišnje i ako nema tegobe. Ultrazvučnim pregledom možemo da utvrdimo:
- veličinu, oblik i položaj materice i jajnika
- debljinu i ehogenost sluzokože materice -endometrijuma
- Prisustvo tečnosti ili polipa u šupljini materice – kavumu
- Prisustvo mioma u zidu materice ili šupljini materice
- Prisustvo proširenja na jajovodima – hidro ili pyiosalpinx
- dužinu grlića materice
- protok krvi kroz karlične organe
- Prisustvo slobodne tečnosti i maloj karlici ( Duglasovom špagu)
Ultrazvuk reproduktivnih organa može pružiti informacija o veličini, lokaciji i strukturi promena u maloj karlici, ali NE MOŽE dati definitivnu dijagnozu raka ili specifične bolesti.
Ultrazvuk u ginekologiji se koristi za dijagnozu i praćenje:
- Abnormalnosti u anatomskoj strukturi materice, uključujući i stanje endometrijuma
- Fibroidnih tumora (benigni izrasline), cista i drugih vrsta tumora u maloj karlici
- Prisustva i položaja intrauterinog kontraceptivnog sredstva -spirale
- Inflamatorne bolesti karlice i drugih vrsta zapaljenja ili infekcija
- Praćenja rasta folikula jajnika za procenu plodnosti
- Aspiraciju jajnih ćelija iz folikula jajnika za vantelesnu oplodnju
- Ektopične trudnoće (trudnoća koja se razvijs izvan materice, obično u jajovodu)
- Praćenja razvoja fetusa tokom trudnoće
Da li postoje rizici?
Sam ultrazvucni pregled ne nosi rizike i spada u savremenu metodu dijagnostike. Tokom ultrazvučnog pregleda nema opasnosti od zračenja.